SORUSUNDAN ZORU OLMAK

Soru değersizse cevap önemsizdir.

İnsanların gözü hep cevaplarda, merak edilen, değerli bulunan-bulunmayan hep cevaplar, soru kalitesi ise göz ardı ediliyor. Halbuki asıl mühim olan sorulardır.

Alev Alatlı’nın çok güzel bir fikri var, “bu memlekete ‘nereden buldun’ yasası gibi bir de ‘nereden biliyorsun’ yasası lazım” diyor.

Muhteşem bir fikir ama bir yasa daha ilave edesim var benim: bunu neden soruyorsun?

İlginin hep cevaba yönelik olması hayatta kalma güdüsünün bir tezahürü, hayatımıza tehdit gibi algıladığımız için belirsizliği sevmiyoruz, bir şekilde belirliye tahvil olması isteğindeyiz her belirsizin…bu yolda yanlış bir cevaba bile razıyız, yeter ki belirsizlik ortadan kalksın.

Aynı kafayla şüpheyi yük etmeyi de sevmiyoruz, ama doğru ama yanlış şüphelerimiz acilen giderilmeli.

İyi de…hayatta kalma güdüsüne bu şekilde teslim olmak aklın kapısını kapatmaktır. Gerçeğe, sadece gerçeğe giden yol ateş dolu odalardan geçer, şüpheli odalardan!

Beynimizin en iç bölgeleri hayatta kalma güdüsünün emrindeki bölgelerdir, bu bölgeler var, bu bölgeler lazımdır eyvallah da bir de entelektüel kaygılar taşıyan en dış bölgesi var, bu fikirler üreten dış bölgeyi, bizi insan yapan (sapiens) bölgeyi görmezden gelmek iyi bir fikir midir?

Yemek arayan bir yırtıcı hayvandan çok daha fazlası olduğumuz kesin…değil mi?

Bu bilinen-bilinmeyen denkleminde hep iki şık var sanırız: öyle mi, değil mi?

Halbuki üçüncü bir şık daha var: umrumda değil.

O sorunun cevabını merak etmeyi reddedersin, ilgini esirgersin çünkü cevap önemsizdir…çünkü soru değersizdir.

Vakti zamanında televizyonda “öpüşmek orucu bozar mı” konulu bir “İslami” tartışmayı bir müddet izlemişliğim var! Allah’ım nasıl değersizmiş ki vaktim gidip böyle bir saçmalığa harcamışım, yazık yani…di mi?

Kim peki tartışmanın tarafları? Anlı şanlı İslami alimler! Belki de ne alimdirler ne de İslami, dini sulandırmakla görevlendirilmiş ajanlar olabilirler mesela, bilmiyorum…ancak yaptıkları işin yararsızlığının yanında zararlı olduğu çok açık. Bilmediğim şey sadece bu zararı gerçekten kötü niyetle mi yoksa gafletle mi verdikleridir. Sonuç bariz, sebep belirsiz yani.

Şu blogda birden fazla kez tekrarladığım bir cümleyi tekrarlayasım var: merak rasyonel olmalıdır.

Yani rasyonel olmayan bir merakın ürettiği değersiz sorulara cevap aramamak lazım.

Aynı şekilde rasyonel olmayan bir merakın ürettiği değersiz bir soruya maruz kalındığında da cevap vermek yerine “değersiz bir soru bu, cevabının da kimseye faydası yok, o yüzden cevaplamayı reddediyorum” demek en iyisi. Bunu yapabilmek lazım.

Abuk subuk açıklamaları ile gündem olan İslami hoca-alim-bilgin-şeyh vs unvanlı şahısların yarattığı kirlilik getirdi tüm bunları aklıma.

Bir kere bu hocalar cinselliğe neden bu kadar meraklı? Yatıyorlar seks, kalkıyorlar seks, bu nedir? Tamam seks çok kıymetli bir faaliyet ama dünyada önemli-değerli başka bir sürü faaliyet var, bu mevzuya bu takıntı neden?

Sistem şöyle işliyor:

Bu hoca sıfatlı kişiler bir yere oturup soru kabul ediyorlar, insanlar da soruyor bir sürü. Bu soru-cevapların çoğu sıkıcı, rating değeri olmayan şeyler. Ancak birisi seksle ilgili netameli bir soru sorup hoca da ilginç bir cevap verince…hocanın o cevabı ertesi gün bütün gazetelere manşet oluyor!

İki adım geri çekilip sormak lazım:

-      O seksli soru çok mu lazımdı da soruldu?

-      Yoksa sorduruldu mu?

-      Hoca kisvesindeki şahıs toplumsal sorumluluk konusunda bu kadar mı zayıf ki öyle infial uyandırıcı cevaplar verir?

-      Gazeteler sözbirliği etmiş gibi ertesi gün nasıl manşetten verir bu haberi?

Yahu bir dümen-düzen var bu işte, çok açık! Bir örgüt, bir birim iş başında sanki di mi? Yıllardır manipüle ediliyoruz, bu çok açık.

Gözümüz sorularda değil de hep cevaplarda olduğu için manipüle edilebiliyoruz.

Kimse “ne lüzumu var lan bu sorunun” demiyor.

Afrin’e girmişiz, yarı savaş halindeyiz, memleket incecik köprülerden geçiyor…bizim gündemimiz ne? Asansöre bi kadın bi erkek binmek iyi midir?

Eğer bu soruyu cevaplamaya çalışırsanız girdaba düşmüşsünüz demektir, illüzyon çalışıyordur, paralizesinizdir. “Ne asansörü lan, değiştir şu kanalı” diyenimiz çok az.

Neyi merak etmemiz gerektiği bize yukarıdan söyleniyor, aklımız tarassut altında, bir girdabın içindeyiz, çıkmak lazım.

Neyi izliyorsak-okuyorsak-dinliyorsak biz de oyuz.

“Ben bunu merak etmeyi reddediyorum, bunu izlemeyi-dinlemeyi-okumayı reddediyorum, bu sorunun cevabı ile ilgilenmiyorum” diyebilmek değersiz bir sorunun önemsiz cevabının peşinde koşmaktan çok daha değerli…değil midir?

Not: İbnül vakt…diye bir kavram var. “Zamanın oğlu” demek sözlük anlamı olarak da sözlük anlamından biraz daha karışık bir kavram…anlamakta çok fayda olan bir kavram.